Alan Yatırım Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Burçak Gezgin’in ‘Büyüme’ yorumu
Büyümeye en büyük katkı hane halkı harcamaları ve devletten
Türkiye ekonomisi 2015 yılının dördüncü çeyreğinde %5.7, yılın tamamında ise; %4 büyüdü. Özellikle 2015 yılındaki %4’lük büyüme rakamında en önemli katkıyı hanehalkı harcamaları ve devletin harcamaları sağladı. 2015 yılında büyümenin %3’lük kısmı, hanehalkı harcamalarından kaynaklandı. Yani Türkiye ekonomisi güçlü talebin devam etmesi nedeniyle büyümeye devam ediyor. Diğer taraftan devlet harcamalarının da büyümeye katkısı 2015 yılında %0,76 seviyesinde oldu.
Ekonomimizin 13’te birini devletin inşaat sektörüne yatırımı oluşturdu
Özellikle 2015 yılında iki seçim dönemi geçirmemiz inşaat alt yapı yatırımlarının artmasını sağladı. 2014 yılında devletin inşaat sektörüne aktardığı kaynak %10.7 daralmasına rağmen, 2015 yılında %8,4 arttı. İnşaat sektörüne devletin yaptığı yatırım toplam büyümemizin 13’te birini oluştururken, özel sektör harcamaları gerileme gösterdi.
Sanayi sektörünün ivmesi azaldı, hizmet sektörü büyümeye devam etti
Sanayi sektörü 2015 yılında %3.3 büyümesine rağmen 2014 yılına göre gerileme gösterdi. Özelikle yılı oldukça kötü geçiren madencilik sektörü 4. çeyrekte toparlandı. İnşaat sektörüne ise; son iki çeyrekte devlet desteğinin önemli katkısı oldu. Önümüzdeki dönemde de büyük inşaat yatırımlarıyla birlikte sektörün daha iyi performans sergilemesi beklenebilir. Ancak sanayi sektöründeki büyüme hızının gerilemesi, Türkiye ekonomisi için olumsuz sinyal olabilir. Kalıcı büyümenin sağlanması için özellikle sanayi sektöründe sürdürülebilir bir büyüme yakalanması şart. Özellikle inşaat sektörüyle uzun vadede büyümeyi sürdürmemiz zor ve suni bir büyüme olacaktır. Hizmet sektöründe ise; en yüksek büyümeyi finans ve teknik faaliyetler sektörleri sağladı.
Sonuç olarak, Türkiye ekonomisinin 2015 yılı büyümesi, güçlü kalmaya devam eden iç talep ve devlet harcamalarının etkisiyle olmuş gözüküyor. Her ne kadar küresel ekonomiler için olumlu geçmeyen bir yılda ivmelenerek büyümeyi sağlayıp %4 gibi bir rakam yakalamış olsak da, büyüme rakamlarının kalıcı olması için özellikle sanayi sektöründe ivmelenen bir büyümeye ihtiyacımız var. Aksi halde inşaat yatırımlarının olmadığı ve iç talebin zayıf olduğu yıllarda, sürdürülebilir bir büyüme yakalayamayabiliriz. Bu sonuçlarla ise; gelişmekte olan ülkeler arasında Hindistan ve Çin’in gerisinde kalırken; Güney Afrika, Rusya ve Brezilya’nın üzerinde yer aldık.