KARABÜK Üniversitesinde (KBÜ), görme engellilerin hayatını kolaylaştırmaya yönelik yapay zeka destekli ‘rehber göz’ geliştirildi.
Tıp Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Yılmaz, görme engelli bireylerin hareket kabiliyetini artırma ve sosyal hayata katılımını güçlendirme hedefiyle ‘Görme Engellilere Yönelik Giyilebilir Rehber’ projesi hazırladı. Yenilikçi teknolojiye dayanan proje, görme engellilerin günlük yaşamlarını bağımsız sürdürebilmesine destek olmayı amaçlıyor.
Temelleri 2019’da Yılmaz ile öğrencileri Nadi Doğan, Bahadır Bektaş Doğmuş ve Recep Tayyip Çitil tarafından atılan proje, 2021’de Türk Patent ve Marka Kurumundan ‘Faydalı Model Belgesi’ aldı. Yapay zeka teknolojisinin entegrasyonuyla daha da geliştirilerek yeni boyut kazanan proje, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü kapsamında tanıtıldı.
Proje kapsamında geliştirilen cihaz, kullanıcıların çevresindeki engelleri algılayarak sesli uyarılar ve geri bildirimlerle yönlendirme sağlıyor.
Hafif ve ergonomik yapısıyla günlük kullanıma uygun tasarlanan cihaz, yapay zeka ve sensör teknolojilerini bir araya getirerek kullanıcıların çevrelerini güvenli ve etkili keşfetmelerine imkan tanıyor.
Doç. Dr. Yılmaz, dünya genelinde yaklaşık 45 milyon, Türkiye’de ise 1,1 milyon görme engelli bulunduğuna dikkat çekti.
Görme engelli bireylerin hayatını kolaylaştırabilmek için çalışmalar yürüttüklerini belirten Yılmaz, ‘’Hem teknolojiden faydalanalım hem yapay zekayı kullanalım hem de yerli bir üretim ve yerli bir çözüm olsun diye ‘rehber göz’ isimli projemizi geliştirdik. Ürünün patentini de almış durumdayız. İlerleyen süreçte hızlıca seri üretime geçirerek çalışmalara devam edeceğiz’’ dedi.
Ürünün kullanıcı dostu ve taşınabilir teknoloji sunduğunu ifade eden Yılmaz,’’
‘’Ürünümüz giyilebilir bir ürün. Birey doğrudan üzerine giyebiliyor. Göğüs bölgesinde bulunan mini bir bilgisayarımız var. Yine değiştirilebilir bataryalarımızla kesintisiz cihazı kullanabiliyor. Cihazın ön tarafında bulunan kamerayla nesnelerin tanınması, kızıl ötesi ve ultrasonik sensörlerle çeşitli nesnelerin de algılanabilmesi sağlanıyor. Özellikle yalnız yaşayan ya da yalnız yaşamak zorunda kalan bireylere çevresinin tanıtılmasında, çevresindeki eşyaların bulunmasında ya da önündeki engellerin bulunması gibi durumlarda oldukça işe yarayacağını düşünüyoruz’’ diye konuştu.
Cihazın günlük yaşamda birçok farklı alanda kullanılabileceğine işaret eden Yılmaz, şöyle dedi: ‘’Görme engelli bir birey, evinde yalnız kalmak zorunda kalıyor. Klimanın kumandasını bulacak. Böyle bir durumda etrafında yavaş bir tur atması sonucunda, uygulamamız ve geliştirdiğimiz sistem klimanın kumandasını tanıyor ve yerini tespit ediyor. Yerini de bluetooth kulaklık aracılığıyla sesli olarak kişiye tarif ediyor. Kişi de kumandayı alıp daha konforlu bir yaşam sürmeye devam edebiliyor. Bunun gibi özellikler var.’’